اصول اولیه یادگیری نت‌های موسیقی

مسلما بدون توانایی خواندن نت‌های موسیقی باز هم قادر به نواختن موسیقی خواهیم بود؛ همان‌طور که بدون دانستن، خواندن و نوشتن، قادر به صحبت کردن هستیم. در هر دو حالت، فردی که توانایی خواندن و نوشتن ندارد، فرصت درک و ارتباط بهتر را از دست می‌دهد. توانایی خواندن نت‌های موسیقی، فهم شما را در تئوری موسیقی افزایش می‌دهد، شما را قادر می‌سازد قطعه‌ای را بنوازید که قبلا هرگز نشنیده‌اید و به شما کمک می‌کند که ایده‌های موسیقیایی خود را بهتر به دیگران منتقل کنید. این مهارت برای یادگیری کامل، نیاز به مدتی زمان دارد؛ اما اصول اولیه را می‌توانید در ادامه مطلب دنبال کنید.

1- نت‌های موسیقی

هفت عدد نت که به اشکال زیر از سمت چپ به راست خوانده می‌شوند:
سی لا سُل فا می رِ دو
Si la sol fa mi re do
B A G F E D C

2- پنج خط حامل

نت‌های موسیقی، علائم و نشانه‌ها همگی وقتی معنا پیدا می‌کنند که روی 5 خط موازی با فواصل یکسان قرار می‌گیرند. این خطوط در تمام صفحات موسیقی در چندین ردیف پشت‌سرهم و با فواصل یکسان کشیده شده‌اند. خطوط حامل، نت‌های موسیقی را در روی خطوط و بین خطوط حمل می‌کند؛ ازاین‌رو، به آن‌ها «خطوط حامل» گفته می‌شود.

3- کلید موسیقی (Clef)

C D E F G A B C D E F G کلید سل
E F G A B C D E F G A B کلید فا
اولین علامتی که روی خطوط حامل نوشته می‌شود «کلید» است. این کلید به شما می‌گوید که خطوط و فواصلی که بر روی خطوط حامل قرار دارند برابر با چه نت‌هایی هستند.

* کلید سُل (کلید تریبل):

به آن «کلید سل» گفته می‌شود؛ زیرا به دور خط نت سُل (G)، یک دایره می‌کشد. این کلید برای نوشتن نت‌های موسیقی اکثر صداها و آواهای موسیقی مانند: سوپرانو (Soprano)، متزوسوپرانو (Mezzo-Soprano)، آلتو (Alto) و تنور (Tenor)، سازهای چوبی و بادی (مانند: فلوت، کلارینت و…)، سازهای زهی (مانند: ویالون و گیتار) و سازهای برنجی (مانند: ساکسیفون و ترومپت) مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین با تمام نت‌های قابل‌نواختن با دست راست روی پیانو نیز مطابقت دارد.
نت‌هایی که بر روی خطوط حامل در «کلید سُل» نواخته می‌شوند به ترتیب از پایین به بالا عبارت‌اند از: D، B، G، E و F.
نت‌های بین خطوط نیز به ترتیب از پایین به بالا: C، A، Fو E هستند.

* کلید فا (کلید باس):

به آن «کلید فا» گفته می‌شود؛ زیرا خط حامل نت فا (F) را با قرار دادن دو نقطه در دو طرف این خط معین می‌کند. کلید فا برای نوشتن نت‌های موسیقی سازهای با تن صدای بم یا پایین (مانند: باس و باسون)، سازهای برنجی (مانند: ترومبون و توبا) و سازهایی دیگر مانند ویولن‌سل، یوفونیوم و باریتوم استفاده می‌شود. همچنین قطعات پیانو برای دست چپ نیز این روزها عموما در کلید فا (F) نوشته می‌شوند.
نت‌هایی که بر روی خطوط حامل در «کلید فا» نواخته می‌شوند به ترتیب از پایین به بالا عبارت‌اند از: F، D، B، G و A.
نت‌های بین خطوط نیز به ترتیب از پایین به بالا: E،C ، A و G هستند.