مشاهیر موسیقی: انوشیروان روحانی
انوشیروان روحانی آهنگساز و نوازنده ارگ و پیانو اهل ایران است.
بیوگرافی
پنجشنبه یکم مرداد ۱۳۱۸ در یک خانواده هنرمند، در رشت به دنیا آمد.
پدرش رضا روحانی مهندس کشاورزی، در استان گیلان بود که در کار نواختن ویولن و سرودن شعر نیز تجربیات زیادی داشت.
انوشیروان روحانی ۴ برادر به نامهای اردشیر، شهرداد، شهریار دارد که آنها هم در زمینه موسیقی فعالیت میکنند.
اردشیر معلم پیانو است، شهرداد آهنگساز و رهبر ارکستر است -بیشتر آهنگهای «انوشیروان» را وی تنظیم کردهاست- و شهریار روحانی که فارغالتحصیل مدرسه موسیقی «وین» و یکی از چهرههای شناختهشده موسیقی نوین ایران است.
او همچنین دارای یک فرزند پسر به نام رضا روحانی بوده که او نیز در راه پدر تحصیلاتش را در زمینه موسیقی ادامه داده است.
انوشیروان روحانی پس از سه سال که مدّت مأموریت پدرش به پایان رسید، به اتفاق خانواده به تهران آمد و در همان سال یک ملودیکا برای او خریدند.
سپس با راهنمایی پدر و تداوم در راه فراگیری موسیقی، به شکلی پیشرفت کرد که در سن ۹ سالگی در «جامعه باربد» که به سرپرستی اسماعیل مهرتاش اداره میشد، برنامههایی اجرا کرد که موردتشویق مهرتاش و مدعوین قرار گرفت.
روحانی در سن ۶ سالگی با راهنماییهای پدر، با نت آشنا شد و در همین اوقات وارد هنرستان موسیقی شد. در هنرستان موسیقی، جواد معروفی، روحالله خالقی و سایر استادان هنرستان موسیقی تعلیم وی را بر عهده گرفتند.
وی در کنار تحصیل در زمینه موسیقی در سال ۱۳۴۷ موفق به دریافت گواهینامه خلبانی نیز گردید و نخستین هنرمندی بود که پیش از انقلاب هواپیمای شخصی داشت.
روحانی از این تاریخ به بعد مدارج ترقی را به سرعت طی نموده و پس از چند سال به رادیو راه یافت و در ارکسترهای مختلف برنامههایی اجرا کرد.
در اولین جلسهای که او را در ۷ سالگی جهت اجرای برنامه کودک به رادیو میبرند به علت خردسالی، صبحی مهتدی مجری برنامه و قصهگوی شهیر، او را روی صندلی گذاشت تا سازش به میکروفن نزدیک شود.
او اولین تانگوی خود را به نام «تانگوی مامانی» را در سن ۶ سالگی ساخت و از سن ۱۵ سالگی عضو روزمزد رادیو شد.
در ۲۱ سالگی اولین آهنگش را بنام «اسرار ساز» با کلام کریم فکور ساخت که با صدای پوران اجرا شد.
روحانی بیش از ۲۵ سال نداشت که عضو شورای موسیقی رادیو شد و تا آخرین سالی که در آن سازمان فعالیت داشت، این سمت را عهدهدار بود.
وی از اولین برنامه «گلها» با این برنامه همکاری فراوان داشت و رهبری ارکستر شماره ۴ به عهده او بود.
روحانی در سالهای اخیر به عنوان آهنگساز با ارکسترهای معروف جهان همکاری نزدیک دارد، که نشاندهنده تسلط او بر سبکهای جهانی موسیقی از جمله موسیقی کلاسیک است.
همچنین روحانی در سال ۱۳۵۰ به هزینه شخصی مدرسهای در روستای کلشتر واقع در شهر رودبار استان گیلان احداث نمود.
او یکی از آهنگسازان معاصر است که بیش از پانصد آهنگ ساختهاست که در حدود ۲۵۰ اثر ضبط گردیدهاست و اکثر آنها از معروفترین آهنگهای زمان خود بودهاند.
روحانی در آهنگسازی ویژه فیلم و سینما نیز دارای آثار معروف و ارزندهای است.
اولین بار در سال ۱۳۴۶ توسط وی «ارگ» به ایران آوردهشد.
«تولدت مبارک» یکی از آثار انوشیروان روحانی است که تقریباً تمامی ایرانیان در مراسمهای تولد با آن خاطره دارند.
این ترانه اولین بار به مناسبت جشن تولد خودرو ایرانی پیکان در سال ۱۳۴۹ ساخته و رو نمایی شد.
از آخرین آثار او میتوان به آهنگMaybe I Maybe You» از آلبوم Unbreakable گروه اسکورپینز اشاره کرد که حاصل همکاری روحانی با این گروه در اواخر سال ۲۰۰۰ است.
قطعه Maybe I Maybe You» در سال ۲۰۰۳ در آخرین اجرای این گروه معروف در «راک هال» (ROCK HALL) آلمان اجرا شد، که باعث شد این گروه علاوه بر این قطعه، یک قطعه دیگر را در آلبوم جدید خود از «روحانی» خواستار باشند.
نکته جالب توجه در این قطعه استفاده از تمهای ایرانی است که در زمان انتشارش درجدول تاپ تونتی (TOP 20) در رده نهم قطعات موسیقی دنیا قرار گرفتهاست.
همچنین آثار زیر را نیز خلق نمودهاست:
ساخت و تنظیم و اجرای ۴۵ قطعه برای گروه کر دختران بین سالهای ۱۳۴۷ الی ۱۳۵۴.
ساخت موسیقی برای تبلیغات رادیو تلویزیونی از جمله برای بلیط بخت آزمایی با شعر «بنی آدم اعضای یکدیگرند»
نوشابه شوئپس پرتقالی
از معروفترین قطعات او میتوان به «آواز جدایی» «راز خلقت» (دارم سؤالی از خدا)، «هوس»، «تولدت مبارک»، «مجنون تو»، «عاشق شدم من»، «سلطان قلبها» و «گل سنگ» اشاره کرد.
اصغر فرهادی در مصاحبهای از علاقه خود به آهنگ سلطان قلبها گفت و اینکه به همین دلیل از این آهنگ در فیلم شهر زیبا استفاده کرد.
در کنار اين فعاليتها بايستي به نوازندگي آکاردئون در بسياري از آثار ساخته خود را نيز اشاره نمود.
انوشيروان روحاني با بسياري از خوانندگان مطرح ايراني و بين المللي همکاري نموده است که مي توان به گابريلا فونتانا (خواننده سولیست سوپرانو اپرای وین)، کلاوس ماينه، اميل ساين، خانم هایده و سایر خوانندگان مطرح دنیای موسیقی اشاره نمود.
اجراهاي او به عنوان آهنگساز و پيانيست موردتوجه بسياري از موسيقيدانان بينالمللي قرار گرفته است ازجمله ميتوان به “ادوارد هيث” نخست وزیر انگلستان، رهبر حزب کارگر و مهمان ارکستر سمفونيک بريتانيا اشاره نمود.
از ديگر افتخارات وي ميتوان به دريافت جايزه اول آهنگسازي از اسپانيا براي ترانه “سلطان قلبها” اشاره نمود.
انوشيروان روحاني در سالهاي اخير فعاليتهاي بسياري در چهارچوب آهنگسازي و سوليست پيانو با ارکستر اپرا و باله هانوفر آلمان و اپرای ترکیه (آنتالیا) انجام داده است.
امروز، پس از نيم قرن فعاليت بيوقفه هنري، او همچنان شاداب و پرانرژي بعنوان يکي از برجستهترين آهنگسازان و نوازندگان پيانو به فعاليتهاي هنري خود ادامه ميدهد و آثار بسياري از وي در دسترس شاگردان و مخاطبان موسيقي ايراني قرار دارد.
آثار بی کلام
نام آهنگ و توضیحات
۱: پیش در آمد فریاد آلبوم فریاد با صدای هایده
۲:ورزش صبحگاهی
۳: یادگار عمر
۴: جدایی
۵: نوا
۶: بهانه آلبوم بهانه لیلا فروهر
۷: همزبان
۸: مهتاب
۹: راز و نیاز
۱۰: مقدمه قسم به تو آلبوم بهانه لیلا فروهر
۱۱: مقدمه من و تو آلبوم بهانه لیلا فروهر
۱۲: افسون
موسیقی فیلم
۱ خداحافظ تهران ساموئل خاچیکیان ۱۳۴۵
۲ جاده زرین ن اصر ملک مطیعی ۱۳۴۶ خواننده: عماد رام
۳ دشت سرخ حکمت آقا نیکان ۱۳۴۷ خوانندگان: پوران – عهدیه
۴ آسمون بی ستاره حمید مجتهدی ۱۳۵۰
۵ مرغ تخم طلا مهدی رئیسفیروز ۱۳۵۱ ترانهسرا پرویز خطیبی
۶ گذر اکبر محمد علی زرندی ۱۳۵۱ خوانندگان: سیما افشار – ناهید – قشری
۷ خاطر خواه امیر شروان ۱۳۵۱ خواننده: عهدیه
۸ ناخدا امیر شروان ۱۳۵۲ خوانندگان: عهدیه
۹ دشمن خسرو پرویزی ۱۳۵۲ خوانندگان: عارف- عهدیه
۱۰ میرم بابا بخرم امان منطقی ۱۳۵۳ خوانندگان :عارف- عهدیه -منوچهر -اسماعیلی- بلا
۱۱ شبگرد امان منطقی ۱۳۵۳ خوانندگان :هایده – هوشمند عقیلی – عهدیه
۱۲ میهمان کامران قدکچیان ۱۳۵۵ خوانندگان: هایده – لیلا فروهر
۱۳ دلقک قدرت احسانی ۱۳۵۵ همکاری با گالوئیت گورکیان – خوانندگان: عهدیه، بلا
۱۴ سلطان قلبها محمد علی فردین ۱۳۴۷ خوانندگان: عهدیه – عارف
۱۵ من هم گریه کردم ساموئل خاچیکیان ۱۳۴۷
همکاری به عنوان رهبر ارکستر و نوازنده
۱ لاله آتشین نوذری-لطیف پور ۱۳۴۱
۲ گرگهای گرسنه فردین-فاطمی ۱۳۴۱
۳ طلای سفید جمشید شیبانی ۱۳۴۱
۴ اشکها و خندهها اسماعیل کوشان ۱۳۴۲
۵ آقای قرن بیستم سیامک یاسمی ۱۳۴۳ خوانندگان: پوران – ایرج – پریا
۶ مو طلایی شهر ما عباس شباویز ۱۳۴۴ خواننده :ایرج
۷ دنیای پول قدرت احسانی ۱۳۴۴ خوانندگان: ویگن – پوران – بهشته – عارف
۸ کلید بهشت حسین مدنی ۱۳۴۵ خوانندگان: عباس شیرازی – عهدیه – ایرج
۹ حسین کرد اسماعیل کوشان ۱۳۴۵
۱۰ حاتم طائی فردین ۱۳۴۵
۱۱ امیر ارسلان نام دار اسماعیل کوشان ۱۳۴۵ خوانندگان: ایرج – پوران
۱۲ گوهر شب چراغ اسماعیل کوشان ۱۳۴۶ خوانندگان: ایرج – عهدیه
۱۳ ببر مازندران ساموئل خاچیکیان ۱۳۴۷
۱۴ ملا ممد جان ح مید شیبانی ۱۳۵۰ خوانندگان:کوروس سرهنگزاده – پوران. ترانهسرا: تورج نگهبان
۱۵ ظفر صابر رهبر ۱۳۵۵ خواننده: عهدیه
۱۶ جهنم + من فردین ۱۳۵۱ خوانندگان: عماد رام – عهدیه
۱۷ بابا نان داد امان منطقی ۱۳۵۱ خوانندگان:منوچهر اسماعیلی – عارف عهدیه
۱۸ هلوی پوست کنده عباس دستمالچی ۱۳۵۲
۱۹ گدای میلیونر محمود کوشان ۱۳۵۲ شاعر: کریم فکور
۲۰ قصه شب فردین ۱۳۵۲ خواننده: دینامیک – عارف – عهدیه
۲۱ سرجوخه جبار امان منطقی ۱۳۵۲ خوانندگان: جمال وفایی – رامش
۲۲ اوستا کریم محمود کوشان ۱۳۵۳ ترانه سرایان: نظام فاطمی – مسعود هوشمند. خوانندگان :پروا – عهدیه
۲۳ خداحافظ کوچولو امیر شیروان ۱۳۵۴ ترانهسرا: رضا شمس. خواننده: عهدیه
۲۴ حسرت نظام فاطمی ۱۳۵۴
۲۵ مهدی پاشنه طلا نظام فاطمی ۱۳۵۴ خواننده: عهدیه
۲۶ اخم نکن سرکار امیر شروان ۱۳۵۴ خواننده: عهدیه
۲۷ گل خشخاش داریوش کوشان ۱۳۵۵ خواننده: لیلا فروهر. ترانهسرا: نظام فاطمی
۲۸ غلام ژاندارم امان منطقی ۱۳۵۰ عارف – علی حمایتی