کشف راز ویولن‌های استرادیواری
سازنده گران‌ترین ویولن‌های جهان
آنتونیو استرادیواری (Antonio Stradivari) یک سازنده ساز ایتالیایی و متخصص در ساخت ویولن، ویولن‌سل، گیتار و هارپ بود.
این هنرمند نابغه در حدود 1000 ویولن ساخت که در ردیف شاهکارهای هنری و فنی به حساب می‌آیند. اسم لاتینه شده او «استرادیواریوس» و نیز مخفف آن «استراد» معمولا برای اشاره به سازهای ساخت او استفاده می‌شوند.
امروزه از سازهای استرادیواری در حدود 650 قطعه باقی مانده است که بالاترین قیمت پرداخت شده برای آن‌ها، مربوط به یک ویولن می‌شود که پارسال به بهای 2/7 میلیون دلار در حراج کریستی به فروش رسید.
نوازندگان اسطوره‌ای ویولن تاریخ مثل «نیکولو پاگانینی»، «فریتز کرایسلر»، «یهودی منوهین»، «یاشا هایفتز»، «دیوید اویستراخ»، «ایتزاک پرلمن»، «اَنه-سوفی موتر» و «جوشوا بل» همگی صاحب یک یا چند ویولن استرادیواری بوده‌اند.
مشهورترین نوازندگان ویولن‌سل مثل «ژاکلین دوپره»، «یویو ما»، «جولیان لوید وبر» و «مستیسلاو روستروپوویچ» هم ویولن‌سل‌های ساخت استرادیواری می‌نواختند.
بسیاری از ویولن‌های استرادیواری به‌جامانده، در مکان‌هایی مثل کتابخانه کنگره آمریکا، موزه متروپولیتن، آکادمی سلطنتی موسیقی و بنیاد موسیقی ژاپن نگهداری می‌شوند.
دانشمندان با تست سی‌تی‌اسکن از 5 ویولن از ویولن‌ساز مشهور قرن هجدهمی، آنتونیو استرادیواری، توانستند علت تمایز این ویولن‌ها و غیرقابل‌تقلید بودنشان را دریابند. تصاویر سه‌بُعدی اشعه ایکس از این ویولن نشان می‌دهند که چوب استفاده شده در ویولن‌های استرادیواری دارای تراکم یکنواخت استثنایی است که تغییرات ناشی از رشد درخت در طی فصول مختلف در آن به حداقل رسیده است.
رشد تابستانی درخت‌ها خیلی سریع‌تر از رشد زمستانی آن‌ها است. به همین دلیل هم رشد تابستانی، حلقه‌هایی پهن و نفوذپذیر ایجاد می‌کند؛ درحالی‌که حلقه‌های ناشی از رشد زمستانی باریک و فشرده‌تر هستند. این تفاوت‌ها روی کیفیت صدای چوب تاثیر بسزایی دارد.
اما در مورد استرادیواری… علت تفاوت کیفی آشکار ویولن‌های ساخت او را نباید در خرافاتی مثل اینکه چوب‌هایش را از یک صومعه قدیمی تهیه می‌کرده، جستجو کرد. او از بخت خوبش در عصر یخبندان کوچک اروپا زندگی می‌کرده است؛ سال‌هایی که سرعت رشد درختان در تابستان تفاوت زیادی با سرعت رشد آن‌ها در زمستان نداشته و به همین دلیل چوب‌ها از تراکم یکنواخت‌تری برخوردار بودند. ازاین‌رو، سه قرن است که هیچ‌کس نتوانسته است ویولن‌هایی به خوش‌صدایی ویولن‌های استرادیواری بسازد. ویولن‌هایی که تا پیش از این، همه کارشناسان علت تمایزشان را تنها در نحوه پرداخت جادویی و استادانه‌شان می‌دانستند.
