سازهای مربوط به موسیقی نواحی ایران
نی انبان
نی انبان در نواحی جنوبی ایران مانند بوشهر، خوزستان، هرمزگان و مناطقی از جنوب کرمان متداول است؛ اما جایگاه آن در موسیقی بوشهر نسبت به نواحی دیگر مستحکمتر است.
در بوشهر به این ساز نی هَمبونه نیز گفته میشود.
اجزای تشکیلدهندۀ نی انبان عبارتند از دسته، انبان و دهانی.
دستۀ نی انبان غلاف چوبی ناودانیشکل است که داخل آن دو عدد نی زبانهدار قرار دارد و نیها با موم در داخل دسته ثابت میشوند.
روی هر نی شش سوراخ صوتی در قسمت جلو ایجاد شده است و بر سر هر کدام از نیها زبانهای یک لایه قرار گرفته است.
انبان نیز یک مشک یا پوست دباغی شده بز یا گوسفند است که بعنوان مخزن ذخیرۀ هوا مورداستفاده قرار میگیرد.
دهانی نیز شیئی قرقرهمانند و محل دمیدن در مخزن نی انبان است.
نوازنده قبل از نواختن باید انبان ساز را با فوت کردن در دهانی، پر از هوا کند و بعد دستۀ نی انبان را در دستهای خود بگیرد و شروع به نواختن کند.
فشار هوای داخل مخزن باعث ارتعاش زبانهها میشود و صدای ایجاد شده با گرفتن یا بازگذاشتن سوراخهای صوتی نیها تغییر میکند.
زبانهها داخل مخزن هوا قرار دارند و با لبهای نوازنده تماس ندارند.
مخزن هوای نی انبان در آغوش نوازنده قرار میگیرد و او با بازوهای خود از دو طرف به مخزن فشار میآورد. بنابراین، چون این ساز مخزن ذخیرۀ هوا دارد نیازی به استفاده از تکنیک نفسبرگردان در نواختن آن نیست.
نی انبان غالبا در مجالس عروسی و شادمانی نواخته میشود و و رپرتوار آن شامل ترانهها و آهنگهای رقص است.
سازهایی که نی انبان را همراهی میکنند عبارتند از دایره، تمبک، و دمّام.
مأخذ: برگرفته از کتاب سازشناسی ایرانی